Via hun investeringen, financieringen en beleggingen kunnen banken, verzekeraars en pensioenfondsen bijdragen aan het oplossen van het klimaatprobleem. Nu steeds meer financiële instellingen hun klimaatimpact kunnen meten, weten ze ook hoe ze kunnen bijdragen aan de noodzakelijke energietransitie.
windmolenpark, werd vroeger vooral beantwoord vanuit
het te behalen rendement. De vraag is echter of die rendementen wel kloppen op
de langere termijn. Wat als de belasting per uitgestoten kiloton CO2
vertienvoudigd wordt, zoals zou moeten? Wat als de politiek besluit dat
kolencentrales moeten sluiten en er gigantische kapitaalvernietiging
plaatsvindt? Het antwoord is dan ineens afhankelijk van de politieke wil om
klimaatafspraken om te zetten in hard beleid. Met die politieke wil schiet het
tot nu toe echter niet echt op. Je kunt dan als financiële instelling zeggen:
dat klimaat is mijn probleem niet. Of je neemt je eigen verantwoordelijkheid.
Als ASN Bank hebben wij voor het laatste gekozen.
Ons uitgangspunt is dat we een bijdrage willen leveren aan de oplossing van het
klimaatprobleem. We hebben ons daarbij niet laten inperken door de
haalbaarheid. We hebben ons afgevraagd wat nodig is om de in Parijs gemaakte afspraken te behalen en zijn vandaar
uit gaan terugrekenen. Toen de wetenschap zei dat de wereld in 2020 haar
emissiepiek van CO2 moet bereiken - die daarna zeer snel en sterk
moet verminderen -, hebben wij gezegd dat we al in 2030 klimaatneutraal willen
zijn. Dat betekent onder meer: geen investeringen en beleggingen meer in fossiel
of bedrijven die veel broeikasgassen uitstoten. In 2014 hadden we ons doel voor
45 procent bereikt, in 2015 voor 66 procent en vorig jaar kwamen we uit op 72
procent. We investeren, financieren en beleggen dus op basis van wat nodig is,
niet op basis van wat haalbaar is. Want als je het over haalbaarheid hebt, heb
je het alleen over de belangen van de huidige generatie. Niet over de belangen
van de toekomstige generatie.
De grote vraag waar we van begin af aan mee
worstelden was: hoe meet je dat? Hoe weet je hoe groot de impact van jouw
investeringen op het klimaat zijn? Hoe kun je als financiële instelling de
carbon footprint van jouw investeringen en beleggingen uitrekenen? Eigenlijk
moet je dan niet in euro’s, maar in kiloton CO2 rekenen. Wij zijn
dat in 2007 voor het ASN Duurzaam Aandelenfonds gaan doen en in 2014 voor alle
financieringen en beleggingen. Maar als we dat als enige bank doen is de impact
gering. Daarom hebben in 2015 elf Nederlandse financiële instellingen het Platform Carbon Accounting Financials (PCAF) opgericht.
Daar zitten grote pensioenbeheerder en fondsen bij als APG, PGGM en MN en grote
banken als ABN AMRO en ons moederbedrijf de Volksbank. Doel is om eind 2017 een
methode te hebben ontwikkeld waarmee de klimaatimpact van investeringen en
financieringen wordt gemeten. De CO2-footprint van hypotheken,
staatsobligaties, aandelen, vastgoedbeleggingen, leningen en andere
financieringsvormen.
Daar zijn we al een heel eind mee. Als je
bijvoorbeeld voor 10 procent belegt in een kantoor of bedrijfspand, waarvan je
weet hoeveel CO2 het uitstoot, dan komt die uitstoot voor 10 procent
op jouw carbon rekening te staan. Als het kantoor overstapt op zonnepanelen of
beter wordt geïsoleerd vermindert de CO2-emissie. Dat kun je per
investering bekijken en berekenen.
De vergaarde expertise willen we niet voor onszelf
houden, maar delen met de hele financiële wereld. De methodes die we
ontwikkelen zijn voor iedereen via open source beschikbaar. Zo kan iedereen
hierover meedenken. Door te delen willen we de impact van deze methodiek steeds
blijven vergroten.
Maar met alleen meten zijn we er niet. Daarna moeten
er keuzes gemaakt worden. De financiële instellingen bepalen zelf welke doelen
ze stellen. Dat is de volgende stap van een tweetrapsraket. Als je meet hoe
groot je CO2-footprint is, kun
je daarna ook gaan nadenken hoe je die kunt verminderen. Niet meer
beleggen of investeren in fossiel is al een hele simpele stap. Als financiële
instellingen erin slagen uiteindelijk de juiste doelstellingen te formuleren en
daar echt naar handelen, dan kunnen zij een belangrijke bijdrage leveren aan de
energietransitie die zo hard nodig is. Laten we niet vergeten dat zij met al
die miljarden investeringsgeld een heel grote beweging kunnen veroorzaken. Als
ze maar willen.
Deze blog is eerder verschenen in Opinie Bundel ncrlive over Energietransitie
Piet
Sprengers is hoofd Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek bij de ASN Bank
