De duurzaamheidsbeweging is springlevend en slaagt er inmiddels ook in om haar eerst deuk in het pakje boter te slaan. Maar een brede beweging is ze nog lang niet: politiek stelt ze nog nauwelijks iets voor. Het denken in afzonderlijke bewegingen is weliswaar verleidelijk maar niet erg bevorderlijk voor het bereiken van begrip over en weer. Misschien dus maar beter om dat soort 'bewegingsdenken' maar helemaal over boord te gooien. Laten we het dus liever hebben over de onderlinge overeenkomsten en verschillen: voor welke idealen, waarden en normen staan beide bewegingen?
Conservatieve idealen zijn autonomie, een samenleving met tradities, duidelijke omgangsvormen, het belang van waarden en normen an sich, zorgzaamheid voor de mensen in je omgeving, familie, gemeenschappelijkheid, loyaliteit, lokaal i.p.v. globaal, behouden wat waardevol is, platteland, spaarzaamheid etc. Duurzame idealen zijn lokale initiatieven, zelf je energie opwekken en groente telen, broodfondsen, mensen helpen, gezamenlijk dingen doen, natuurbescherming, zuinigheid. Het kost niet veel moeite hierin overeenkomsten te ontdekken. Er zijn er nog veel meer, zoals bijvoorbeeld op het gebied van een kleinere overheid (jazeker, dat geldt ook voor de duurzamen!), het belang van onderwijs, goede medische zorg en culturele vorming.
Verschillen zijn er natuurlijk ook. Bezit is bijvoorbeeld een sterke conservatieve waarde terwijl voor de duurzamen collectief gebruik meer 'bon ton' is. Maar beide zijn daar wel ambivalent in. Ook staan conservatieven minder in vuur en vlam bij allerlei nieuwigheden. Maar veel nieuwe technologieën zoals genetische modificatie of nano krijgen bij de duurzamen ook niet direct een warm onthaal (weer een overeenkomst). Over de rol van religie en hiërarchie wordt door beide bewegingen wel heel verschillend gedacht.
De overeenkomsten tussen beide bewegingen zijn groot. Toch staan de mensen achter deze begrippen op grote afstand van elkaar: ze spreken elkaars taal niet en zien elkaar zelfs als natuurlijke tegenpolen. Het bewegingsdenken lijkt dit in de weg te staan. Meer weten? Er zijn interessante initiatieven die bruggen slaan. In Groot-Britannie is er bijvoorbeeld de denktank Respublica. En kijk ook eens naar Values and Frames of wat de Duitse politicus Winfried Kretschmann hierover schrijft.
